Historia i misja

Misja

Program Uniwersyteckich Poradni Prawnych (inaczej: kliniki prawa, ang.: legal clinics) polega na powoływaniu przy Wydziałach Prawa i Administracji poradni prawnych, w których studenci prawa, pod nadzorem i opieką merytoryczną pracowników naukowych i praktyków, udzielają nieodpłatnych porad prawnych osobom ubogim.

Jednym z podstawowych celów tego programu jest niesienie pomocy prawnej ludziom ubogim. W ten sposób zarówno spełnia się niezmiernie ważną misję społeczną, jak i kształtuje wśród studentów prawa świadomość traktowania zawodu prawniczego w kategoriach służby publicznej. Studenci mają możliwość poznania problemów społecznych, dzięki czemu wśród przyszłych prawników wzrasta stopień wrażliwości na kwestie naruszania praw człowieka.

Drugim ważnym celem jest udoskonalenie procesu kształcenia studentów prawa, poprzez kontakt z praktyką stosowania prawa w relacjach z klientami i ich rzeczywistymi problemami, nie zaś tylko z teorią. Jest to doskonałe połączenie kształcenia dydaktycznego ze zdobywaniem umiejętności praktycznych.

Program ten adresowany jest zatem z jednej strony do studentów prawa i kadry dydaktycznej, z drugiej zaś strony jego głównymi odbiorcami są najsłabsze grupy społeczne takie jak: bezrobotni, bezdomni, emeryci, renciści, niepełnosprawni, ofiary przestępstw, kobiety w trudnej sytuacji życiowej, cudzoziemcy i uchodźcy.

Dzięki temu programowi wzrasta zarówno zaangażowanie jednostek jak i całej społeczności prawno-akademickiej w pracę na rzecz szczególnie zagrożonych pozostawaniem na marginesie życia społecznego. Pozwala on też zaspokoić elementarne, najważniejsze potrzeby społeczne związane z dostępem do bezpłatnej pomocy prawnej.

Historia

Od 1 października 1997 roku na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego rozpoczęła działalność pierwsza w Polsce Uniwersytecka Poradnia Prawna, zaś już na początku 1998 roku na Wydziale Prawa i Administracji w Warszawie uruchomione zostały zajęcia „Klinika Prawa”.

Istotny wpływ na proces zmian naszego systemu edukacji prawniczej ma również Europejskie Stowarzyszenie Studentów Prawa ELSA. W maju 1998 roku, w Szczecinie ELSA zorganizowała konferencję pod tytułem: “Reforma edukacji prawniczej. Rozwój idei uniwersyteckich poradni prawnych”, podczas której odbyła się poważna dyskusja na temat rozwoju klinicznego nauczania w Polsce. Szczególną wartość odniosło również owe seminarium pod względem propagandowym, gdyż było połączone z Ogólnopolskim Zjazdem Zrzeszenia Prawników Polskich oraz Ogólnopolskim Zjazdem Dziekanów Wydziałów Prawa. Spotkanie w Szczecinie zaowocowało znacznym przyspieszeniem rozwoju idei w Polsce. W zaledwie kilka lat po tej konferencji funkcjonowały już Poradnie na Wydziałach Prawa w: Krakowie, Warszawie, Białymstoku, Toruniu, Poznaniu, Lublinie, Rzeszowie, Łodzi i Szczecinie.

Poradnie w Polsce odnotowują rosnące zapotrzebowanie na świadczone przez siebie usługi oraz zyskują sobie uznanie wśród studentów i kadry naukowej. Obecnie można potwierdzić, że niemalże wszystkie założenia programu zostały osiągnięte. Zajęcia Klinik Prawa stanowią część programu nauczania prawa na Wydziałach Prawa i Administracji i są zaliczane studentom jako tak zwany przedmiot specjalizacyjny. Tym samym studenci mają niezwykłą możliwość posiąść już w trakcie studiów uniwersyteckich umiejętność pracy z klientem, praktycznego rozwiązywania problemów natury prawnej. Poprzez pomoc potrzebującym i najuboższym członkom naszego społeczeństwa wzrasta też ich społeczne uwrażliwienie.

Rokrocznie w programie uczestniczy w całej Polsce prawie 2000 studentów nadzorowanych przez przeszło 350 pracowników naukowych rozpatrując co roku kilkunastu tysięcy spraw. W ramach pracy w Poradni studenci udzielają porad pisząc opinie, przygotowując pisma procesowe, wnioski, odwołania, zażalenia, skargi, oraz podejmując interwencje. Obecnie pod opieką koordynatorów prowadzone są zespoły między innymi w następujących obszarach prawa: sekcje cywilne, sekcje administracyjne, sekcje prawa pracy, sekcje prawa karnego, sekcja praw uchodźców, sekcje praw kobiet, sekcje zajmujące się pomocą prawną dla osób tymczasowo aresztowanych lub odbywających karę pozbawienia wolności.

 

Największe cele, jakie udało się osiągnąć Fundacji

Budowanie pozycji, wizerunku oraz ram dla działalności poradni i FUPP:

  1. bardzo sprawne i szybkie ukonstytuowanie się samej Fundacji,
  2. zbudowania i zintegrowanie "sieci" poradni w Polsce,
  3. wzbudzenia poczucia jedności pomiędzy poradniami,
  4. poprzez udzielane wywiady i relację z prowadzonych projektów poradnie coraz szerzej są prezentowane w mediach,
  5. zacieśnienie współpracy poradni ze środowiskiem organizacji pozarządowych i na trwałe wpisanie się w krajobraz tego sektora (choć poradnie wprost do niego nie należą),
  6. Fundacja uzyskała w niezmiernie krótkim czasie silną pozycję w środowisku organizacji pozarządowych (lider Pozarządowej Platformy Poradniczej i członek Zarządu Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych),
  7. uzyskanie listów poparcia od Prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej i Prezesa Krajowej Rady Radców Prawnych,
  8. poprowadzenie sesji poświęconej uniwersyteckim poradniom podczas kilku ogólnopolskich Zjazdw Dziekanów Wydziałów Prawa,
  9. instytucjonalizacja i zacieśnienie współpracy z Rzecznikiem Praw Obywatelskich,
  10. podnoszenie i egzekwowanie Standardów działania wszystkich poradni (w 2003 roku prawie wszystkie poradnie podpisały umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, w 2002 tylko dwie),
  11. przygotowanie projektu ustawy o uniwersyteckich poradniach prawnych (prace nad tym projektem zawieszono) oraz udział w pracach zespołu roboczego powołanego w Ministerstwie Sprawiedliwości i udział w pracach Zespołu w Kancelarii Prezydenta w celu opracowania ustawy o pomocy prawnej; ostatecznie ustawa o dostępie do nieodpłatnej pomocy prawnej nie uwzględnia klinik prawa ale Prezes Fundacji został powołany w skład Rady Nieodpłatnej Pomocy Prawnej przy Ministrze Sprawiedliwości.
  12. członkowie Zarządu odwiedzili wszystkie istniejące w Polsce poradnie, wielokrotnie odbywając rozmowy nie tylko z przedstawicielami samych poradni, ale także z władzami wydziałowymi,
  13. organizowanie pod auspicjami Fundacji co pół roku konferencji szkoleniowych dla przedstawicieli poradni,
  14. zorganizowanie kilku międzynarodowych konferencji poświęconej edukacji klinicznej,
  15. przeprowadzanie we współpracy z redakcją Rzeczpospolitej rokrocznego Konkursu Prawnik Pro Bono,
  16. wydanie kilkunastu pozycji książkowych mających charakter podręczników i monogafii dotyczących funkcjonowania poradni prawnych,

    Fundraising:

  17. uzyskanie wsparcia od Fundacji im. S. Batorego pozwalającej na przeprowadzenie cyklicznych konkursów regrantingowych dla poradni,
  18. dzięki staraniom Fundacji, Stowarzyszenie ELSA Poland, które było prawnym właścicielem części sprzętu w poradniach (na podstawie datacji jakie otrzymało w ubiegłych latach od Fundacji im. S. Batorego) przekazało wcześniej zakupiony sprzęt na rzecz samych poradni,
  19. poradnie z 12 miast otrzymały sprzęt komputerowy znacznej wartości przekazany przez Ministerstwo Sprawiedliwości zakupiony ze środków UE,
  20. kancelaria Baker & McKenzie przekazała dwa komputery na rzecz poradni w Polsce, które w drodze konkursu trafiły do dwóch najbardziej potrzebujących poradni,
  21. Polskie Wydawnictwa Profesjonalne przekazały jeden program LEX Omega, który w drodze konkursu został przekazany do poradni,
  22. międzynarodowa kancelaria Linklaters postanowiła oddelegować swoich pięciu prawników do pracy Pro Bono w poradni,
  23. Wydawnictwo C.H. Beck rokrocznie przekazuje dla wszystkich klinik prawa programy informacji prawniczej LEGALIS (zbiór ustaw z komentarzami).

Łączna wartość przekazanych lub zakontraktowanych dotychczas przez Fundację Uniwersyteckich Poradni Prawnych środków oraz sprzętu i programów komputerowych na rzecz poradni wynosi: 597 855,20 zł.

Poradnictwo Prawne i Obywatelskie

Wyszukaj